" สุภาษิตสอนนาย "
สุภาษิตของเก่าท่านเล่าขาน มาแต่ครั้งโบราณมีมากมาย
เป็นคำกลอนสอนสั่งทั้งหญิงชาย “ สุภาษิตสอนนาย” ไม่เห็นมี
แม้โชคช่วยอำนวยให้เป็น “นาย”เขา อย่าเป็นคนหูเบาไม่ถ้วนถี่
จับเอาความข้างเดียวเที่ยวพาที หากความจริงไม่มีจะเสียการ
นายที่ดีต้องเอาใจใส่ลูกน้อง คอยสอดส่องทุกข์สุขอยู่ทุกด้าน
คอยช่วยเหลือเมื่อลูกน้องนั้นต้องการ แต่ไม่ถึงกับจุ้นจานจนเกินควร
แม้ลูกน้องทำผิดไม่คิดข่ม พิจารณาเหมาะสมโดยทั่วถ้วน
จึงเรียกมาว่ากล่าวเท่าที่ควร ไม่ถามรวนเรื่องเก่าเก่าไม่เข้าการ
อันการเตือนนั้นเล่าขานให้เข้าท่า ไม่ควรดุต่อหน้าคนทั่วบ้าน
เรียกไปเตือนสองต่อสองห้องทำงาน เที่ยวโจษขานลับหลังฟังไม่งาม
งานสำเร็จลงก็ด้วยเขาช่วยกัน ไม่ควรดื้อถือรั้นไม่ฟังห้าม
เป็นนายเขาเอาแต่ใจใครจะตาม ควรฟังความเห็นอื่นบ้างเป็นทางดี
อันการงานทั้งหลายควรจ่ายแจก มีการจัดแบ่งแยกเป็นหน้าที่
หากคนเดียวจะรวบไว้ไม่เข้าที ลูกน้องคนไหนจะมีกำลังใจ
เป็นนายเขาต้องขยันหมั่นศึกษา ให้เป็นคนก้าวหน้าทันสมัย
ไม่หล้าหลังห่างเหินจนเกินไป ลูกน้องก้าวหน้าไกลตามไม่ทัน
ไม่จำเป็นต้องศึกษามากกว่าเขา ให้เป็นหลักพอเป็นเค้าเขาเชื่อมั่น
แม้เป็นนายรู้จักใช้สบายครัน ไม่จำเป็นต้องฟาดฟันอยู่คนเดียว
เมื่อลูกน้องจะก้าวหน้าก็อย่าขวาง หรือคิดหาลู่ทางคอยหน่วงเหนี่ยว
อยากจะเก่งเลิศล้นอยู่คนเดียว แล้วหน่วงเหนี่ยวกันท่าพาเสียคน
เมื่อมีส่วนควรแบ่งไม่แย่งก่อน ลูกน้องต่างเดือดร้อนอยู่ทุกหน
ไม่คิดแต่จะเอาเข้ากระเป๋าตน คิดถึงคนอื่นเขาจึงเข้าการ
อันหัวหน้าที่ดีมีเมตตา ปรารถนาให้เขาสุขทุกสถาน
มีกรุณาคอยช่วยด้วยต้องการ ให้เขาผ่านพ้นทุกข์มีสุขใจ
ประกอบด้วยมุทิตาคือพาชื่น เห็นคนอื่นก้าวหน้าพาสดใส
ไม่มัวคิดริษยาพาเสียใจ เขาทำได้ดีกว่าผิดอารมณ์
อีกทั้งมีอุเบกขาไม่อาฆาต เห็นลูกน้องผิดพลาดไม่ทับถม
คอยจับผิดคิดดุว่าตามอารมณ์ ไม่เหมาะสมเป็นหัวหน้าพาเสียการ
หัวหน้าดีนั้นให้เห็นเป็นตัวอย่าง ช่วยเขาทำทุกทางจนรอบด้าน
ไม่เอาเปรียบใช้คนอื่นตัวชื่นบาน แล้วเสนอผลงานเพื่อตนเอง
เมื่อปัญหาเกี่ยวไปถึงภายนอก ตัวหัวหน้าต้องออกจึงจะเก่ง
เข้ารับผิดชอบช่วยด้วยตนเอง ลูกน้องถึงจะเกรงว่าเอาการ
แม้หัวหน้าคนใดได้เช่นนี้ คงจะมีคนรักสมัครสมาน
มีคนขอเป็นลูกน้องเกินต้องการ ใครพบพานก็เป็นบุญเกื้อ